بیوفایی گربهها به فرارکردن با گربه همسایه ختم نمیشود! این موجود ملوس حتی به سلامت شما و خانوادهتان هم وفا ندارد.
کمترین بلایی که ممکن است سرتان بیاید این است که حساسیت شما تحریک شده و دچار اگزمای پوستی بشوید. این را مطالعات جدید نشان میدهند. غیراز اینکه سالهاست گربهها بهعنوان ناقلان یک بیماری عفونی جدی به نام «توکسوپلاسما» شناخته شدهاند.
به تازگی دانشمندان متوجه شدهاند ژن جهشیافته موسوم به اف. ال. جی احتمال ابتلا به اگزما در کودکان یکساله را 2 برابر افزایش میدهد. البته این افراد اگر با گربهها حشر و نشر داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری در آنان به 4 برابر هم میرسد. لازم است بدانید اگزما نوعی التهاب پوست است که اغلب با خشکی، قرمزی و خارش همراه بوده و در سالهای اخیر بهخصوص در انگلستان میزان بروز آن زیادتر شده است.
عامل دقیق این بیماری هنوز کاملا مشخص نشده اما نقش مواد شیمیایی که موجب شعلهورشدن و عود این واکنشهای حساسیتی میشوند، آشکار شده است. دانشمندان معتقدند تاثیر متقابل این مواد شیمیایی و ژنهای بدن ما میتواند کلیدی برای پیشرفت این وضعیت باشد. محققان دانشگاه داندی نقش بالقوه ژن اف. ال.جی( فیلا گرین) را بررسی کرده و متوجه شدهاند که نقش تعیین کنندهای در حفظ سد طبیعی پوست دارد. برخی رمزهای جایگزین این ژن میتوانند موجب کار کرد نامناسب آن شوند اما این قضیه به تنهایی نمیتواند اگزما را توجیه کند چرا که برخی افراد با وجود دارا بودن چنین ژنی هیچگاه درگیر این مشکل نمیشوند.
جالب است بدانید این مطالعه که در 892 کودک متولد انگلستان و دانمارک توسط محققان دانشگاه داندی انجام شده، در مورد سگها چنین تفاوتی را نشان نداد.
خیانت گربههای خانهزاد
محققان بهدنبال ارتباطی بین عوامل محیطی و نقش آن در فعالکردن این ژن در کودکان بودند که گروهی از همکارانشان در دانشگاه منچستر و کپنهاک دریافتند مواجهه با آلرژنها در کودکان میتواند بر میزان ابتلایشان به اگزما تاثیر داشته باشد. در خانوادههایی که در زمان تولد کودک گربه داشتند، ابتلا به اگزما در12 ماه اول زندگیشان 4برابر افرادی بود که گربه نداشتند. البته دکتر میشل کورک متخصص پوست از دانشگاه شفیلد معتقد است به دلیل کوچک بودن جمعیت مورد مطالعه هنوز باید آن را با احتیاط تفسیر کرد. بد نیست بدانید پیش از این، قرار گرفتن در معرض گربه بهعنوان عامل حفاظتکننده در برابر اگزما مطرح شده بود!
باغبانی خطر ناک!
شاید شما هم شنیده باشید که بهتر است خانمهای حامله از گربه دوری کنند وگرنه ممکن است دچار نوعی عفونت شوند که باعث نقص تکاملی یا سقط جنین آنها میشود. البته این بیماری برخلاف اگزما یک بیماری واگیر دار است که عامل آن نوعی انگل میکروسکوپی به نام «توکسوپلاسموگوندی» است و گربه ناقل این انگل است.
تماس با گربه به تنهایی برای ابتلا به این بیماری کافی نیست مگر اینکه دست خود را که به مدفوع گربه آلوده شده به دهان ببرید. ممکن است بگویید آنقدرهم بیمبالات نیستید که دست به مدفوع گربه بزنید اما این تماس ممکن است غیرمستقیم باشد، مثلا وقتی که باغبانی میکنید یا خاک گلدان باغچه را عوض میکنید ممکن است دستتان ناخواسته با مدفوع گربهها تماس پیدا کند بنابر این بهتر است دست نشسته را به دهان نبرید.
حالا باز هم متوجه اهمیت شستن مکرر دستهایتان شدید؟! البته این تنها راه انتقال بیماری به انسان نیست. خوردن گوشت آلودهای که خوب پخته نشده هم میتواند موجب ابتلای انسان شود.(اغلب پستانداران ممکن است آلوده به این انگل شده باشند) بنابر این در پختن گوشت دقت داشته باشید که تمام قسمتهای آن خوب پخته باشد.
خوشبختانه در اغلب موارد بیماری علائم خفیفی مثل تب، سردرد، بیحالی و درد عضله همراه با تورم غدد لنفی دیده شده و به همین علت با یک سرماخوردگی ساده اشتباه گرفته میشود اما در کسانی که سیستم ایمنیشان ضعیف است، در زنان حامله و جنینشان احتمال عفونت شدیدتر هم وجود دارد.
متأسفانه این حالت ممکن است موجب تخریب مغز و حتی مرگ شود. جنینهایی که از مرگ نجات پیدا میکنند ممکن است دچارعوارضی مثل کوری، فلج مغزی و عقب افتادگی ذهنی شوند و این اتفاق وقتی رخ میدهد که در سه ماه اول بارداری، بیماری به جنین منتقل شود. اگر چه 90درصد نوزادانی که با این بیماری متولد میشوند در زمان تولد سالماند، 55 تا 85 درصدشان در سالهای پس از تولد دچار عفونت چشم، افت شنوایی و اختلالات یادگیری خواهند شد.
پیشگیری از توکسو
برای پیشگیری از توکسوپلاسموز چه باید کرد؟ طبیعتا توصیه اول این است که در معاشرت با گربهها محتاطتر باشید! اما اگر جایی زندگی میکنید که در آن، گریزی از گربهها نیست، به این نکات بهداشتی عمل کنید:
به مدفوع گربه دست نزنید و اگر خاک گلدان عوض کرده و باغبانی میکنید، این کار را با دستکش انجام دهید و پس از تمام شدن کارتان حتما دستها را با آب گرم و صابون بشویید.
اگر در منزلتان گربه دارید گوشت خام به او ندهید و نگذارید که به هر مکان آلودهای رفتوآمد کند.
توصیه میشود محلی که گربه در آن مدفوع کرده را بلافاصله تمیز کنید چون این عفونت بین یک تا 5 روز بعد از دفع آلودگی دارد. بهتر است خانمهای حامله از فرد دیگری برای این کار کمک بگیرند تا ناخواسته دچار بیماری نشوند. قبل از خوردن، سیگارکشیدن و هر کاری که احتمال تماس دست با دهان وجود دارد حتما دستهای خود را با آب گرم و صابون بشوید.
گوشت را همیشه طوری بپزید که وسط آن هم کاملا پخته شود.
باز هم از خطرات گربه
اگزما و توکسوپلاسموز تنها بیماریهایی نیست که گربه را بدنام میکند. بسیاری از انگلها و عفونتها مثل کرمحلقوی، سالمونلا تایفی و پاستورلا هم ممکن است از راه مدفوع یا گاز گرفتن گربه به ما منتقل شوند. یکی دیگر از این بیماریها به بیماری خراش گربه معروف است که اولین بار در سال 1889، هنری پارینود آن را شرح داد.
عامل آن نوعی باکتری به نام بارتونلاست که به وسیله ککها در بین گربهها منتشر میشود. البته این باکتری گربه را دچار بیماری نمیکند و در بزاق گربه زندگی میکند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه– بهخصوص بچه گربه- به انسان منتقل میشود.متخصصان معتقدند تقریبا نیمی از گربهها چنین عفونتی در طول زندگی کسب میکنند ولی بچه گربههای زیر یکسال معمولا آلودهترند.
شیوع این بیماری خیلی زیاد نیست ( در آمریکا حدود 8/0 در 100 هزار نفر است که اغلب هم زیر 21سال دارند. علتش هم این است که معمولا بچهها و نوجوانان با گربه بازی میکنند!) خوشبختانه این بیماری از انسان به انسان منتقل نمیشود. علائم آن شامل بزرگشدن غدد لنفی نزدیک به محل زخم وقرمزی یا جوشهای چرکی در محل زخم همراه با تب خفیف، سردرد، لرز، درد کمر و شکم، بد حالی و گاهی تشنج است.
ممکن است 7 تا 14 روز از زمان ایجاد زخم طول بکشد تا علائم ظاهر شوند. خوشبختانه در اغلب اوقات بیماری خودبهخود بهبود پیدا میکند اما تورم غدد لنفی ممکن است تا ماهها بعد ادامه پیدا کند. خطر معمولا در کسانی وجود دارد که نقص سیستم ایمنی دارند.